Historia


Rzgów wtedy małe miasteczko, które było nękane przez ogromne pożary postanowiło utworzyć ochotniczą straż ogniową. Na jej założenie duży wpływ miały właśnie te katastrofalne w skutkach pożary. Ówczesny administrator parafii Rzgów ksiądz Paweł Załuska postanowił przed 1905 rokiem rozpocząć formalne starania u władz.1 Zwołano zebranie, na którym ze 100 obecnych 89 osób opowiedziało się za utworzeniem Towarzystwa Ochotniczej Straży Pożarnej. Zdecydowano także na budowę strażnicy na placu miejskiego rynku. Wojciech Berger, Karol Depczyński, Ryszard Lukas i Adolf Szulc wyznaczeni zostali do zajęcia się formalnymi sprawami tego przedsięwzięcia.  22 VIII 1905 przedstawiciele osady składają podanie w tej sprawie do gubernatora piotrkowskiego .  Jednak  złożenie wniosku było zaledwie początkiem drogi. 12 IX 1905 roku naczelnik przesłał wniosek rzgowian z uchwałą zebrania osady, egzemplarzami projektu statusu, listą  kandydatów na członków, ale najważniejszym z dokumentem był raport opiniujący wniosek. Rzgowianie nie musieli długo czekać na odpowiedz ze strony władz. 10 X 1905 roku otrzymali pozytywną lecz jeszcze nieoficjalną odpowiedz zatwierdzająca statut. Naczelnik powiatu łódzkiego 9 XII 1905 roku otrzymał oficjalne potwierdzenie statutu. Tym samym przestała istnieć formalna przeszkoda do legalnej działalności.

8 I 1906 odbyło się walne zebranie członków, na które zgłosiło się 79 osób. Prezesem zarządu został ks. Paweł Załuska. Jego zastępcą został Antoni Kozarzewski. Na naczelnika wybrano Antoniego Goszczyńskiego. On także pełnił funkcję sekretarza zarządu. Zastępcą komendanta został Wojciech Berger. Aby skutecznie spełniać swoją powinność straż została podzielona na 4 sekcje ( oddział toporniczy, sikawkowy, dostarczający wodę i ochronny). Ważną rzeczą dla strażaków był sztandar. Rzgowskim strażakom ten symbol ofiarował prezes ks. Paweł Załuska. Na sztandarze widniał napis: BOGU NA CHWAŁE, LUDZIOM NA POŻYTEK” .  To hasło po dziś dzień przyświeca ochotniczej pracy strażaka.

3 X 1914 roku wojska niemieckie w liczbie 10 000 żołnierzy zajęły Rzgów. Straty materialne poniosła oprócz miasta sama straż ogniowa. Niemiecka kawaleria po zajęciu osady urządziła sobie w strażnicy stajnie. Gdy Niemcy poszli dalej strażacy odzyskali budynek, jednak on wymagał generalnego remontu. Ponadto zniszczeniu uległ też sprzęt. Towarzystwo Ochotniczej Straży Ogniowej w Rzgowie zostało utworzone w oparciu o ustawę normalną straży ogniową w Królestwie Polskiem. Aby strażacy mogli skutecznie spełniać zadania musieli mieć odpowiednio zorganizowane zaplecie niezbędny sprzęt i być odpowiednio wyszkoleni. Zorganizowane tego wszystkiego należało do zadań zarządu straży.

W 1909 roku ks. Załuska pierwszy prezes Towarzystwa został przeniesiony decyzją biskupa wrocławskiego na inną placówkę duszpasterską, z związku z tym zrezygnował ze swych funkcji strażackich, a jego miejsce zajął Józef Kuniński. Skład zarządu przedstawiał się następująco: Wojciech Berger, Jan Domorowski , Józef Gałkiewicz, Ryszard Lukas, Ignacy Drożdzecki.

W 1910 roku zarząd postanowił wybudować i zmodernizować strażnice. W 1910 roku także nastąpiła zmiana na stanowisku prezesa Józefa Kunińskiego zastąpił Antoni Keller, miejscowy przemysłowiec- właściciel tkalni w Rzgowie.  W latach 1910-1914 prowadzono w dalszym ciągu prace budowlane w strażnicy. Aby skutecznie uniknąć ognia strażacy czynni jak już wcześniej było wspominane byli podzieleni na oddziały:

– toporniczy – izolowanie od ognia budynków, które nie były objęte pożarem, ratowanie ludzi oraz inwentarz żywych lub martwych. Służyli w nim młodzi, sprawni fizyczne mężczyźni uzbrojeni w topory, kotwice

– sikawkowy – obsługa sikawki podczas pożaru zalewając strumieniami wody płonący budynek, dbanie o stałą gotowość urządzenia do pracy

– wodny- dbanie o dostarczanie wody do pożaru barkami, bądź jeśli ujęcie wody było blisko łańcuchem wiader

– ochronny(porządkowy)- odpowiadał za zabezpieczenie miejsca pożaru przed gapiami i uratowanego dobytku przed rozszabrowaniem. Służyli członkowie czynni, mniej sprawnie fizycznie.

Towarzystwo Ochotniczej Straży Ogniowej w Rzgowie w okres Polski niepodległej wchodziło z nie uregulowaną sytuacją prawną. W 1921 roku straż w Rzgowie opuścił udając się na wieczną służbę- Wojciech Berger, który był jednym z twórców i długoletnim komendantem Osp.

6 kwietnia 1924 roku odbyło się walne zebranie, któremu przewodził wójt gminy Gospodarz Aleksander Śniady. Przybyło na nie 64 druhów. Przeprowadzono wybory nowych władz towarzystwa. Prezesem został Wojciech Nykiel, wiceprezesem był  Feliks Lukas. Stanowisko naczelnika powierzono Ryszardowi Lukasowi. Zastępcą naczelnika został Antoni Salski.

Majątkiem straży opiekował się Antoni Drożdzecki. Nastąpiły również zmiany na szczeblach dowódców oddziałów: dowództwo oddziału toporniczego objął Józef Charbicki. Oddziałem sikawkowym dowodził Krystian Szytelhelm. Oddziałem wodnym kierował Władysław Makiewicz a ochronnym Jan Hartowicz.

24 XI 1929 roku odbyła się wielka uroczystość ksiądz poświecił na cmentarzu kościelnym motopompę. Nadszedł 1930 rok doceniono pracę zarządu i jego skład pozostał taki sam, wyjątkiem stanowisko gospodarza objął Antoni Salski. Do 1939 roku skład władz OSP Rzgów nie uległ już zmianie. OSP w Rzgowie zdobywała pieniądze na działalność poprzez organizowanie imprez rozrywkowych, na które składały się zabawy, opłaty za wynajem sali. OSP Rzgów korzystała również z dotacji samorządowych. Ochotnicze straże pożarne nie ograniczały się nigdy tylko do walki z ogniem. Już w zaborze również ważną cześć ich działalności stanowiło propagowanie nowoczesności oraz krzewienie zaczątków kultury. Straż ogniowa miała niemały wpływ na kształtowanie postawy aktywności w ogarniętych apatią mieszkańcach prowincji.

Była propagatorem nowoczesnego budownictwa z cegły i kamienia. Organizowała życie kulturowe swoich miejscowości poprzez występy amatorskich teatrów, orkiestr dętych, chórów. Organizowała także rozrywkę w postaci zabaw tanecznych, bali sylwestrowych i karnawałowych.

W 1934 roku rzgowska straż wstąpiła z inicjatywy Ryszarda Lukasa do Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej oraz Ligi Morskiej i Kolonialnej. Straże ochotnicze składały się z ludzi o poziomie wykształcenia ogólnego i wiedzy technicznej, na co dzień zajmujących się pracą zawodową niemającą nic wspólnego z pożarnictwem. Początkowo z racji szczupłości kadr szkolono wyłącznie naczelników, kandydatów na naczelników oraz dowódców sekcji, a szeregowi członkowie nie byli objęci planem szkoleniowym w postaci kursowej lecz szkolono ich w ramach własnej jednostki.

OSP w Rzgowie korzystając z bliskości Łodzi i jej doświadczonej straży, była na bieżąco z najnowszą wiedzą pożarniczą . Co więcej , ona wielokrotnie gościła u siebie strażackich kursantów. Oprócz szkoleń to OSP wielokrotnie brała udział w zawodach ćwiczebnych straży pożarnych , co więcej miała na swoim koncie spore sukcesy. Rok 1929 był jednym z najlepszych dla Rzgowskiej straży w okresie międzywojennym. Do 1930 roku OSP Rzgów należała do najlepszych pod względem wyszkolenia i wyposażenia straży pożarnych powiatu łódzkiego. Na początku 1945 roku , straż miała do dyspozycji tylko dwie sikawki ręczne , beczkowóz konny i motopompę. Jednak pomimo trudnych warunków sprzętowych , straż podjęła działalność po tym jak OSP Rzgów została rozwiązana po zajęciu Rzgowa i remizy przez hitlerowców.

W 1946 roku strażacy przystąpili do kompletowania sprzętu. Prezesem powojennej OSP Rzgów, był Władysław Salski. W 1947 r strażakom udało się kupić samochód ciężarowy za 300 tys. zł Było to możliwe dzięki ofiarności mieszkańców Rzgowa, którzy dobrowolnie złożyli składki , zdając sobie sprawę że samochód pozwoli o wiele szybciej dotrzeć do pożaru.

Lata 1948-1949 były okresem ożywienia w życiu Rzgowskiej jednostki, zmieniły się również władze straży. Wszystkie problemy były systematycznie rozwiązywane, cały czas starano się o zakupy i pozyskiwanie nowego sprzętu. Dbano o przeprowadzanie niezbędnych remontów i napraw. Lata 1955-1957 były latami pozytywnych zmian , do straży wstępują nowi członkowie, jednostka jest coraz lepiej wyszkolona. Został przyznany samochód pożarniczy STAR 20GM-8 Powiatowa komenda SP , dostrzegła postępy straży pożarne w Rzgowie i przyznała im nowy sztandar. W 1969r OSP Rzgów wzbogaciła się również o nowy sprzęt bojowy, motopompę M-400 „polonia” oraz wóz bojowy STAR 26 GAM. Uroczyste przekazanie sprzętu i samochodu odbyło się 24 maja 1970r. Wobec obecności wielu gości. Na przełomie lat 1969 – 1970,wybrano kolejny zarząd jednostki na następną kadencję w składzie: Prezes Stanisław Salski, Z-ca Prezesa Henryk Śmiechowicz, Funkcję pierwszego vice prezesa i jednocześnie Naczelnika powierzono Stefanowi Dukowi, drugim viceprezesam  został Jan Salski , Skarbnikiem Bronisław Dublewski, Sekretarzem Czesław Siotor, Gospodarzem Władysław Dublewski, Z-cą Gospodarza został Czesław Bagiński.

Przed 1974 rokiem Straż Pożarna w Rzgowie posiadała już spora ilość sprzętu która się nie mieściła w dotychczasowej remizie. Na walnym zebraniu 17 Lutego 1974r. pojawił się temat budowy nowej strażnicy. Jednak budowa była niemożliwa na miejscu starej remizy , ponieważ nie można było uzyskać zgody na inwestycje w tym miejscu. W połowie lat siedemdziesiątych , zamysł budowy nowej strażnicy zaczęto wprowadzać w czyn. Plany były już gotowe , jednak przeszkodą stał się brak wystarczającej ilości własnych funduszy, oraz niezaliczenie tej inwestycji w ramy planu państwowego, a bez tego nie można było liczyć na przydziały mat. Budowlanych, które wobec powszechnego wówczas w Polsce bumu budowlanego były towarem na wagę złota. 17 Lipca 1980 roku na walnym zebraniu , strażacy zdecydowali o budowie nowej strażnicy w nowym miejscu, poza centrum Rzgowa. Miejscem tym była ul. Nadrzeczna nr 2 , w miejscu po dwóch starych stodołach. Jednocześnie na tym zebraniu OSP Rzgów , otrzymała kolejny samochód beczkowóz GBM- „WUKO” na podwoziu STAR 20 . Podniesiono także sprawę obchodów 75-lecia działalności OSP. Uroczystość rocznicowa odbyła się 11 Października 1980r. W tym dniu również wiele osób i gości , przekazało datki na budowę nowej strażnicy , pod którą już wmurowano akt erekcyjny. Strażnica miała być wykonana w połowie czynem społecznym. Miejsce w niej miały znaleźć  cztery stanowiska na wozy bojowe, świetlica. Przewidziano również zagospodarowanie terenu wokół na boisko sportowe i plac ćwiczeń oraz zbiornik przeciwpożarowy.

Kolejny rok upłyną pod znakiem budowy strażnicy, najwięcej pracy miał Feliks Bednarski , który jako przewodniczący społecznego komitety budowy strażnicy , miał wiele papierkowej roboty , związku z czym często składał wizyty urzędnikom. Wprowadzenie 13 Grudnia 1981 stanu wojennego, zahamowało tym czasem prace w jednostce. Zabronione były wszelkie działania społeczne OSP, oprócz działalności bieżącej , niezbędnej do zapewnienia bezpieczeństwa. Jednak nawet przez trudny 1982 rok , sprawę budowy strażnicy udało się pchnąć dalej. Władze przekazały nieodpłatnie plac pod budynek. Pod koniec 1983 roku, nowa strażnica już była w stanie surowym. Aby zdobyć fundusze na wykonanie niezbędnych i kosztownych prac wykończeniowych , postanowiono wysłać delegacje w składzie : Stanisław Salski , Feliks Bednarski , Tadeusz Lukas i Stanisław Wankiewicz , do władz wojewódzkich oraz do wojewódzkich władz straży pożarnej.

9 Marca 1984 roku Stefan Duk i Stanisław Wankiewicz sprowadzili do jednostki ciężki wóz bojowy typy JELCZ GCBA 6/32 . W owym czasie był to najlepszy polski pojazd strażacki , dzięki czemu Rzgowska jednostka stała się najlepiej wyposażoną w całej gminie.

17 Lutego 1985 r OSP Rzgów spotkało kolejne wyróżnienie , Komendant wojewódzkich straży pożarnych, poinformował jednostkę iż wystąpi o przyznanie jej złotego znaku związku.

Nadszedł czas 30 sierpnia 1987 , kiedy to w obecności licznie zgromadzonych gości nastąpiło uroczyste otwarcie remizy i przekazanie strażakom budynku do użytku. Nowa strażnica spełniała bardzo dobrze swoje funkcje, ale okazało się iż należałoby mieć więcej miejsca , zwłaszcza dla zaplecza socjalno-gospodarczego. Dlatego 7 Lutego 1988 Zarząd postanowił wybudować dodatkowy budynek dla tego celu.

Prace w jednostce szła w dobrym kierunku, w tym okresie OSP brała aktywny udział w życiu ZOSP.  W 1993 nastąpiła zmiana w zarządzie straży , z powody podeszłego wieku i choroby na funkcji Skarbnika. Rezygnujący Tadeusz Lukas przekazał stanowisko Tadeuszwoi Baranowskiemu.

20 Marca 1994 roku , na zebraniu walnym , zostały przedstawione plany włączenia OSP Rzgów do KSRG. Odznaczono również zasłużonych strażaków.

Tymczasem w pierwszej połowie lat osiemdziesiątych , park samochodowy OSP był już mocno wyeksploatowany , więc postanowiona zwrócić się z prośbą do zakładu przemysłu jedwabniczego „PIERWSZA” w Łodzi , przy ulicy Pabianickiej 162/164 , o nieodpłatne przekazanie motopompy M800 PO -3. Z podobną prośbą zwrócono się do ZPB „UNIONTEX” przy której funkcjonowała zakładowa jednostka straży pożarnej , która została rozwiązana, za niewielką odpłatnością o przekazanie pozostałego po jednostce pojazdu pożarniczego

JELCZ 004 6/32 GCBA.

W 1994 zakupiono kolejny używany samochód pożarniczy STAR 660 za 50ml zł .

Samochód ten ostatecznie nie pozostał długo w jednostce , przekazano go do OSP Bronisin. Stan samochodów pożarniczych w jednostce nie był najlepszy , dlatego Zarząd OSP Rzgów  wystosował 3 Czerwca 1994 roku , prośbę do Komendanta Wojewódzkiego PSP o przydział samochodów ratowniczo gaśniczych GBA2,5/16 STAR 264  i GLM Żuk. Prośbę ta poparł Zarząd gminny ZOSP , władze gminne oraz Komendant Rejonowy PSP Pabianice.

Dzięki funduszom zdobytym podczas ochrony przeciwpożarowej CH Ptak w 1994, pieniądze zostały przekazane na dalsze prace w strażnicy.

15 Listopada 1997 w obchody 92 rocznicy powstania OSP , nastąpiło poświęcenie nowego nabytku SLRT LUBLIN II.

W 1999 remiza OSP Rzgów była już wykończona łącznie z zapleczem kuchennym i sanitarnym

21 Grudnia 2000 roku , do jednostki dotarł kolejny wóz GBA 2,5/16 MERCEDES-BENZ 1017 oraz radiostacja Motorola GM-350 i OICOM. Budynek strażnicy w latach 2002-2005 został odmłodzony i przeszedł kolejne tynkowanie i malowanie , uporządkowano teren wokół niego kładąc kostkę bazaltową oraz zasiewając trawniki. Jednak najważniejszą inwestycją planowana na 2005 był zakup kolejnego wozu bojowego.  Był to ciężki samochód gaśniczy MERCEDEZ-BENZ ATEGO 1528 AF  4×4 GCBA 4/32. Wóz ten spełniał najwyższe standardy pożarnicze i był jednym z najnowocześniejszych obecnie w Polsce , a pierwszym tego typu pojazdem w Polsce który był w posiadaniu OSP. Od momentu kiedy w 1995 roku OSP Rzgów wstąpiła do Krajowego Systemu Ratowniczo Gaśniczego , nadzór nad tą jednostką sprawuje Komenda Powiatowa PSP Koluszki. 19 Listopada 2011 roku podczas 106 rocznicy powstania jednostki strażacy otrzymali kolejny wóz bojowy. Tym razem był to specjalistyczny pojazd ratownictwa technicznego FORD TRANSIT 140KM T350  W roku 2012 straż pożarna w Rzgowie obchodziła 107-lecie istnienia . Obecny  Zarząd jednostki to Prezes Gałkiewicz Wojciech , Naczelnik Górecki Adam , V-ce Prezes Bikiewicz Zbigniew , Z-ca Naczelnika Bagiński Andrzej , Skarbnik Gabara Marcin , Sekretarz-Kronikarz  Wankiewicz Dariusz , Gospodarz Kałuziński Marek oraz członkowie Bikiewicz Zdzisław i Strycharski Jan Zenon.

Powyższy rys historyczny OSP Rzgów, został opracowany przez mgr Hajduk Katarzynę, na podstawie monografii jednostki Rzgów , autorstwa Piotra Bielińskiego

Źródło: http://www.osprzgow.pl/

20.03.2013r.


 
Zarząd Oddziału Gminnego
Związku Ochotniczych
Straży Pożarnych
Rzeczypospolitej Polskiej
w Rzgowie
ul. Plac 500 Lecia 22, 95-030 Rzgów
tel. +48 42 214 12 10
email: prezes@osp.rzgow.pl
Licznik wizyt:



Zarząd Oddziału Gminnego Związku Ochotniczych Straży Pożarnych Rzeczypospolitej Polskiej w Rzgowie
Wszelkie prawa zastrzeżone